Με τον όρο Αυχενικό Σύνδρομο περιγράφουμε ένα σύνολο ενοχλημάτων – συμπτωμάτων στην περιοχή γύρω από τον αυχένα. Τα αίτια των συμπτωμάτων ποικίλουν και διαφοροποιούνται ανάλογα με την περίπτωση και έτσι μπορούμε να χαρακτηρίσουμε τον όρο πολύ γενικό ή ακόμα και μη ιατρικό, καθώς αναφέρεται σε ένα πλήθος αιτιών και συμπτωμάτων και όχι σε μια συγκεκριμένη παθολογική κατάσταση. Παρόλα αυτά, η συνηθέστερη αιτία του πόνου στον αυχένα, στους ώμους και στα χέρια είναι η εκφύλιση ή προβολή των μεσοσπονδύλιων δίσκων και σε αυτή θα εστιάσουμε.
Ο πόνος στα σημεία αυτά είναι τόσο συνηθισμένος όσο ο πόνος στην μέση, το ισχίο και τα πόδια. Οι αυχενικοί σπόνδυλοι φορτίζονται με πολύ λιγότερο βάρος απ’ ότι οι οσφυϊκοί σπόνδυλοι• επομένως, υπόκεινται σε λιγότερη μηχανική πίεση και είναι λιγότερο επιρρεπείς σε τραυματισμούς λόγω συμπιεστικών δυνάμεων. Ωστόσο, επιβαρύνονται λόγω της δύναμης διατμήσεως ή τραυματισμών, όπως το σύνδρομο επιτάχυνσης – επιβράδυνσης με έκταση και κάμψη πέραν των φυσιολογικών ορίων, κάτι που συμβαίνει συχνά στα τροχαία ατυχήματα και μπορεί να προκαλέσει εξίσου σοβαρές βλάβες. Επίσης, η λάθος στάση του σώματος, το άγχος/στρές , η μεταφορά βαριών φορτίων, ακόμα και η λάθος επιλογή/χρήση μαξιλαριού μπορούν να προκαλέσουν φθορές στους μεσοσπονδύλιους δίσκους, στις αρθρώσεις/στους συνδέσμους της αυχενικής μοίρας και σε προχωρημένες περιπτώσεις πιέσεις στον νωτιαίο μυελό και κατά συνέπεια στο νευρικό σύστημα.
Τα συμπτώματα ποικίλουν, μπορεί να είναι μοναδικά ή και συνδυαστικά και περιλαμβάνουν την αυχεναλγία (πόνο στον αυχένα), την δυσκαμψία του αυχένα (δυσκολία στην επίτευξη των κινήσεων), τον πονοκέφαλο (αυχενογενής κεφαλαλγία), την ζάλη ή ακόμα και τον ίλιγγο, τον αντανακλώμενο πόνο (στα χέρια ή στην ράχη), την νευραλγία με συμπτώματα μουδιάσματα, ‘’κάψιμο’’ μέρους ή ολόκληρου του χεριού.
Η διάγνωση γίνεται κατόπιν επισκέψεως στον ορθοπεδικό ή τον νευρολόγο, η οποία περιλαμβάνει το ιστορικό του ασθενούς και την κλινική εξέταση του αυχένα και των άνω άκρων, καθώς και την πραγμάτωση διαγνωστικών εξετάσεων, όπως αξονική ή μαγνητική τομογραφία.
Οι προτεινόμενοι τρόποι αντιμετώπισης και ανακούφισης από τους πόνους είναι πολλοί. Μπορούμε να τους κατηγοριοποιήσουμε σε αυτούς που στοχεύουν στην ανακούφιση των συμπτωμάτων και σε αυτούς που στοχεύουν στην καταπολέμηση της αιτίας και κατά συνέπεια των συμπτώματων.
Στην πρώτη κατηγορία ενδεικτικά έχουμε:
1) Φαρμακευτική αγωγή (αναλγητικά, μη στεροειδή αντιφλεγμονώδη και μυοχαλαρωτικά φάρμακα)
2) Ανάπαυση – χρήση ειδικού κολάρου
3) Τοπική εφαρμογή θερμών – κρύων επιθεμάτων
4) Βελονισμός
5) Κλασσικές φυσικοθεραπείες
Για την αντιμετώπιση της αιτίας και κατά συνέπεια την αντιμετώπιση των συμπτωμάτων:
1) Χειρουργική επέμβαση
Α) Αυχενική Σπονδυλοδεσία: τοποθέτηση μεταλλικών υλικών και οστικών μοσχευμάτων με σκοπό την επίτευξη της οστικής ενοποίησης των εμπλεκόμενων σπονδύλων.
Β) Αυχενική δισκεκτομή: αφαίρεση του δίσκου που ασκεί πίεση στις νευρικές δομές και αντικατάσταση του με μόσχευμα ή τεχνητό δίσκο (αυχενική αρθροπλαστική).
2) Αξονική σπονδυλική αποσυμπίεση αυχένος
Η θεραπεία αυτή, η οποία εγκρίθηκε από την αμερικανική Υπηρεσία Τροφίμων και Φαρμάκων (Food and Drug Administration – FDA) το 1996, έχει εξελιχθεί σε μια εξαιρετικά αποδοτική θεραπεία για την κήλη και την εκφύλιση των μεσοσπονδύλιων δίσκων. Εφαρμόζεται στη σπονδυλική μονάδα που παρουσιάζει την εν λόγω παθολογία, μειώνοντας σημαντικά την ενδομεσοσπονδύλια πίεση. Αποτελεί μια συντηρητική προσέγγιση για ασθενείς που πάσχουν από κυκλοτερή προβολή ή κήλη του μεσοσπονδυλίου δίσκου, νόσο του εκφυλισμένου δίσκου, σύνδρομο των οπίσθιων σπονδυλικών αρθρώσεων, ισχιαλγία, μετεγχειρητική υποτροπή (σύνδρομο αποτυχημένης αυχενικής/οσφυϊκής επεμβάσεως) και γενικευμένη μηχανική χαμηλή οσφυαλγία ή αυχεναλγία.
Η Αποσυμπίεση Μεσοσπονδυλίου Δίσκου είναι μία μη επεμβατική, μη χειρουργική θεραπεία, η οποία πραγματοποιείται σε ειδικό θεραπευτικό κρεβάτι που ελέγχεται μέσω ηλεκτρονικού υπολογιστή. Κάθε δίσκος προσεγγίζεται μεμονωμένα και με την εφαρμογή συγκεκριμένων τεχνικών έλξης και χαλάρωσης κατά τη θεραπεία, σε συνδυασμό με σωστή στάση σώματος, μπορεί να δημιουργηθεί αρνητική πίεση στο εσωτερικό του δίσκου. Η τεχνική αυτή διαχωρίζει ήπια τον επηρεαζόμενο δίσκο 5 έως 7 χιλιοστά, δημιουργώντας αρνητική πίεση (ή κενό) μέσα στο δίσκο, βοηθώντας στην επαναφορά του προβεβλημένου ιστού. Παράλληλα, χάρη στην αρνητική πίεση, διευκολύνεται η εισροή νερού, οξυγόνου και θρεπτικών συστατικών στο δίσκο. Με τον τρόπο αυτό, ο εκφυλισμένος δίσκος ενυδατώνεται και ενισχύεται με όλα τα απαραίτητα θρεπτικά συστατικά για να εκκινήσει η διαδικασία της επούλωσης.
Με αυτή τη μέθοδο χιλιάδες ασθενείς έχουν θεραπευτεί χωρίς τον κίνδυνο και την ταλαιπωρία των χειρουργικών επεμβάσεων, την αλόγιστη χρήση φαρμακευτικών σκευασμάτων και αναποτελεσματικών τεχνικών. Με σεβασμό στον ανθρώπινο οργανισμό, ανώδυνα και υπό την παρακολούθηση ορθοπεδικού ιατρού και ειδικευμένου φυσικοθεραπευτή βάζουμε ένα τέλος στον πόνο και επανερχόμαστε στους καθημερινούς ρυθμούς της ζωής μας.
ΚΑΟΥΛΑ ΓΕΩΡ. ΑΙΚΑΤΕΡΙΝΗ
Φυσικοθεραπεύτρια
Απόφοιτος του SEMMELWEIS UNIVERSITY OF BUDAPEST
Ειδικευμένη στην ΑΞΟΝΙΚΗ ΣΠΟΝΔΥΛΙΚΗ ΑΠΟΣΥΜΠΙΕΣΗ ΑΥΧΕΝΟΣ ΚΑΙ ΟΣΦΥΟΣ